Rok 2016 był pierwszym rokiem funkcjonowania jednego z flagowych projektów rządu Beaty Szydło – Rodzina 500+. W mediach trwają spory ekonomistów, jaki wpływ ma on na polską gospodarkę. Jedni podkreślają wzrost wydatków gospodarstw domowych, co generalnie dodatnio powinno oddziaływać na kondycję polskich przedsiębiorstw. Drudzy zauważają jednak głównie obciążenia dla budżetu. Największym przedmiotem kontrowersji jest jednak wpływ na rynek pracy.
Po całych miesiącach spekulacji pojawiły się wreszcie pierwsze konkretne dane na ten temat. Od razu zaznaczyć jednak trzeba, że również one są przedmiotem zróżnicowanych interpretacji. Część ekonomistów uważa, że 500+ nie ma i nie będzie miał większego wpływu na kondycję rodzimego rynku pracy. Według nich działają tu zdecydowanie potężniejsze siły, których wynikiem jest znaczny niedobór siły roboczej. Inni zwracają uwagę, że z pracy zamierza zrezygnować 1,5% Polaków, którzy objęci są świadczeniem. Ten drobny, zdawałoby się, procent może przełożyć się na aż 240 tysięcy wakatów. Specjaliści podkreślają, że chodzi tu głównie o kobiety na niewykwalifikowanych stanowiskach fizycznych. Na pozostałe grupy pracownicze Rodzina 500+ powinna mieć wpływ znikomy.
Moi Klienci często skarżą się na negatywny wpływ Programu 500 plus na rynek pracy. Jak wynika z ich doświadczeń, wielu pracowników decyduje się na odejście z pracy z powodu otrzymywanych świadczeń finansowych. Przykładowo, przed wprowadzeniem programu, w firmach produkcyjnych, z którymi współpracuję na Mazowszu, około 75% pracowników stanowiły kobiety. Obecnie proporcje się zmieniły i panie zajmują tam już tylko około 55% stanowisk. Firmy mają problem z rekrutacją kobiet – zwłaszcza w regionach, gdzie płaci się mniej. Panie wolą zrezygnować z pracy i spędzać czas z dziećmi utrzymując się m.in. ze świadczeń 500 plus, niż zarabiać pieniądze na etacie. Co ciekawe, przedstawiciele działów personalnych podkreślają, że problem porzucania zatrudnienia nie dotyczy tylko kobiet. Zdarzają się przypadki, gdzie mężczyźni mający kilkoro dzieci też rezygnują z pracy. Spotykamy się z różnymi opiniami oraz danymi na temat wpływu świadczeń 500+ na rynek, jednak wśród firm, z którymi dotychczas się kontaktowałem, większość pracowników działów personalnych negatywnie ocenia wpływ programu na rynek pracy w Polsce.
– komentuje Maciej Ważny, Młodszy Konsultant w Dziale Analiz i Raportów Płacowych firmy Advisory Group TEST Human Resources:
Specjaliści są zgodni co do jednego: to dopiero 2017 ujawni, które przewidywania się ziszczą. Dane z minionego roku nie pozwalają bowiem na wyciąganie wiążących wniosków.