Sukces przedsiębiorstwa zależy od jego pracowników, a dokładniej od ich pracy. Oczywistym jest w takim razie, że należy w jakiś sposób sprawdzać, czy dany pracownik nadaje się na konkretne stanowisko i czy ma wszystko, czego mu potrzeba do efektywnego wykonania zadań. Do tego potrzebny jest odpowiedni system ewaluacji pracowników. Tutaj pojawia się metoda oceny okresowej.
Istota oceny
Metoda ta pozostawia dużą dowolność, która pozwala na dopasowanie systemu oceniania do potrzeb przedsiębiorstwa. Może być on oparty na kompetencjach, celach lub metodach motywacyjnych. Może być realizowany jako klasyczna ocena przez przełożonego czyli tzw. 180 stopni lub wielokierunkowo pomiędzy wszystkimi członkami zespołu – tzw. 360 stopni. Głównym celem ewaluacji jest sprawdzenie, czy dane zadania spełniane są optymalnie. Sprowadza się to do pytania, czy zasoby firmy lokowane są odpowiednio w zasoby ludzkie, dzięki czemu mogą być realizowane cele strategiczne firmy. Dodatkowo pozwala na ocenę kompetencji pracowników, ich rozwoju oraz dopasowania w zespołach. Najważniejsze, żeby były to regularne ewaluacje pozwalające na badanie postępów i zmian.
Zwolnienie przez ocenę
Największą wadą ocen okresowych jest stres, jaki wzbudza ona wśród pracowników. Obawiają się oni, że kiepski wynik z takiej ewaluacji może prowadzić do zamknięcia stanowiska lub zwolnienia. Jednak sytuacja taka jest bardzo mało prawdopodobna, jeśli dana osoba sumiennie wykonywała swoje zadania. Prędzej, ocena taka może pokazać, że brakuje jej pewnych kwalifikacji czy zasobów, co może zostać naprawione w przyszłości przez menedżerów poprzez przydzielenie środków na dodatkowe szkolenie lub zakup nowych narzędzi. Warto dbać o odpowiednią świadomość wśród pracowników na temat ocen, żeby wiedziedzieli, że mają one służyć wszystkim – zarówno firmie, jak i im samym.
Trzeźwym okiem
Największym problemem przed jakim stoją firmy chcące prowadzić rzetelne oceny okresowe jest obiektywność takich badań. Istnieją dwa główne źródła problemów. Pierwszy rodzaj to relacje towarzyskie pomiędzy menedżerami i resztą zespołów. Oczywiście z jednej strony warto integrować zespół, bo prowadzi to do ułatwienia kontaktów, ale jednocześnie tworzy pewne emocjonalne więzi pomiędzy pracownikami, które mogą zakrzywiać obraz przy ocenie. Drugim rodzajem problemów jest sposób, w jaki menedżerowie oceniają podwładnych. Chodzi tutaj zarówno o odpowiednie ich przeszkolenie w tym zakresie, ale też obiektywność w kontekście czasu i częstotliwości zachowań. Ocena musi tyczyć się danego okresu i nie powinna zależeć od poprzednich ocen. Nie można też bazować na pojedynczych dobrych lub złych zdarzeniach, które mogą być również nie do końca zrozumiane. Finalnie chodzi bowiem o to, żeby jak najlepiej ocenić pracowników, by móc nimi lepiej zarządzać.
Dobry system
Odpowiednia metoda ewaluacji pracowników pozwoli na sprawdzenie jakości ich pracy i skuteczniejsze przydzielanie zadań, a dzięki temu na realizację strategicznych celów firmy. Grunt to bazować na twardych wynikach dobrze zaprojektowanych procesów oceny i nie obawiać się iteracyjnych poprawek tego rozwiązania. Wszystko po to, żeby wprowadzać coraz to bardziej niezależne i obiektywne metody oceny.
