Marząc o pracy w policji, wojsku czy lotnictwie należy nie tylko przejść skrupulatną rekrutację, ale także wziąć udział w specjalnych testach psychologicznych, które wykluczą ewentualne przeszkody do pracy tego typu. Jednak nie tylko w odpowiedzialnych społecznie zawodach stosowane są testy – coraz chętniej sięgają po nie także specjaliści od HR-u.
Zgodnie z wytycznymi Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r., aby ubiegać się o przyjęcie do pracy aż w 36 zawodach, należy pozytywnie przejść ewaluację psychologiczną. Wbrew pozorom, nie dotyczy to jedynie służb mundurowych, do których obywatele chcą mieć zaufanie. Testami psychologicznymi badani są także kierowcy zawodowi i motorniczy tramwajów, a także osoby obsługujące platformy hydrauliczne, żurawie wieżowe, nawigatorzy lotniczy, mechanicy pokładowi, a nawet treserzy dzikich zwierząt, kaskaderzy i akrobaci cyrkowi. W większości wypadków badania psychologiczne dotyczą aspektów funkcjonowania poznawczego kandydatów do pracy, czyli obszarów takich jak uwaga czy koncentracja, a także stabilności emocjonalnej niezbędnej do wykonywania niebezpiecznych zawodów.
Stosowanie testów psychologicznych wychodzi jednak poza ustalone rozporządzeniem zawody i powoli zaczyna gościć w codzienności działów HR. Wykorzystywane są one przede wszystkim przy rekrutacji pracowników na odpowiedzialne stanowiska menadżerskie, a także w wypadku zawodu, w którym mocny nacisk kładzie się na umiejętność pracy w zespole i zdolności komunikacyjne czy społeczne. Podstawowa różnica polega jednak na tym, iż w tym wypadku uczestnictwo w badaniu psychologicznym powinno być dobrowolne – niestety różnie z tym bywa. W praktyce bowiem, uczestnictwo w nich jest nierzadko wymaganym elementem rozmowy rekrutacyjnej.
Jakie testy stosowane są najczęściej w korporacji? Takie, które pozwolą pracodawcy dowiedzieć się, jakie predyspozycje do pracy na danym stanowisku ma kandydat. Są to więc testy osobowości, które wskażą czy kandydat jest na przykład ugodowy, czy może raczej konfliktowy, czy potrafi współpracować z innymi, czy woli pracę indywidualną, jak wygląda jego motywacja, co jest jej źródłem, a co celem. Powszechnie stosowane są także testy umiejętności, dzięki którym pracodawca może dowiedzieć się, czy pracownik ma potencjał, aby zrobić karierę w handlu, potrafi negocjować, odnajdzie się w dużej, międzynarodowej grupie, czy potrafi rozwiązywać problemy oraz konflikty itp.
I choć testy psychologiczne mogą powiedzieć wiele na temat kandydata do pracy, ich stosowanie powinno być ściśle określone i wyważone. Ich przeprowadzeniem powinien zajmować się wyłącznie specjalista – najlepiej dyplomowany psycholog – który doskonale potrafi je zinterpretować. Prowadzenie badań przez osoby nie znające metodologii i specyfiki testów psychologicznych mogą bowiem łatwo popełnić błąd, a także odstraszyć kandydatów od pracy.
