Płynące z Unii Europejskiej środki finansowe, od lat istotnie wpływają na gospodarczy rozwój Polski i wzrost stopy życiowej jej obywateli. Mimo licznych zapowiedzi końca dotacji unijnych, nic nie wskazuje na to, by scenariusz ten miał szansę zrealizować się w najbliższej przyszłości. W ramach perspektywy budżetowej na lata 2014-2020, Polska otrzymała największe wsparcie spośród wszystkich krajów członkowskich – 82,5 mld euro. Jak uzyskać dotację inwestycyjną? Gdzie szukać informacji o funduszach?
Czy to już koniec unijnych dotacji?
O końcu unijnych dotacji i wysychających źródłach finansowania dla rozwoju polskich przedsiębiorstw, szkół oraz jednostek samorządu terytorialnego mówi się od lat. Realizacja takiego scenariusza miałaby bardzo niekorzystne przełożenie na kondycję polskiej gospodarki. Miliardy płynące z unijnej kasy mają bowiem niebagatelne znaczenie dla wzrostu polskiego PKB i niwelowanie przepaści dzielącej Polskę i rozwinięte kraje Europy Zachodniej. Pomimo pojawiających się cyklicznie zapowiedzi rychłego końca unijnego wsparcia, do Polski wciąż spływają wielomiliardowe środki.
Źródło: pixabay.com
Faktem jest natomiast to, że w 2016 roku Polska po raz pierwszy w historii swojego członkostwa stała się płatnikiem netto Unii Europejskiej, co oznacza przewagę środków wpłacanych do unijnej kasy nad wartością otrzymanej pomocy. Co jest tego powodem? Głównie opóźnienie w uruchomieniu perspektywy budżetowej na lata 2014-2020. Opóźnienie w realizacji budżetu oznacza , że wciąż dostępnych jest wiele środków, o które ubiegać się mogą zarówno osoby fizyczne, przedsiębiorcy jak i przedstawiciele jednostek samorządów terytorialnych.
Skala pomocy płynącej z Unii Europejskiej w latach 2007-2013
Finansowe wsparcie, jakie Polska otrzymała z Unii Europejskiej w latach 2007-2013, istotnie przyczyniło się do zmniejszenie dystansu, jaki dzieli Polskę od znacznie bardziej rozwiniętych gospodarczo członków wspólnoty. W ramach perspektywy finansowej na lata 2007-2013 złożono ponad 300 tys. wniosków, z czego podpisanych zostało 106,5 tys. umów. Wartość wydatków zrealizowanych projektów zamknęła się w kwocie 403,4 mld złotych – niespełna 287 mld złotych stanowiły środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.
Jak unijna pomoc wpłynęła na życie przeciętnego obywatela? Wykorzystanie środków unijnych w ramach Narodowej Strategii Spójności, na lata 2007-2013, przyczyniło się m. in. do stworzenia niespełna 410 tys. nowych miejsc pracy, budowy 12 tys. kilometrów nowych autostrad i dróg ekspresowych, ponad 520 oczyszczalni ścieków i niemalże 57 tys. kilometrów sieci szerokopasmowego Internetu. Dotacje inwestycyjne trafiły w ręce 30 703 podmiotów gospodarczych, organizacji non profit, uczelni, jednostek samorządu terytorialnego oraz organów administracji rządowej.
Perspektywa na najbliższe lata
W ramach bieżącej transzy unijnej pomocy, przewidzianej na lata 2014-2020, Polska wynegocjowała 120,1 mld euro. Na kwotę tę składają się:
- 82,5 mld zł w ramach Polityki Spójności ;
- 32,1 mld zł w ramach Wspólnej Polityki Rolnej;
- 0,5 mld zł w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego;
- 5 mld zł w ramach pozostałych inicjatyw (np. Erasmus czy Horyzont 2020 itp.).
Dotacje unijne wykorzystane zostaną przede wszystkim na realizację inwestycji przyczyniających się do wzrostu gospodarczego, modernizacji gospodarki oraz zwiększenia zatrudnienia, szczególnie – przedsięwzięć innowacyjnych, które zwiększają konkurencyjność gospodarki, wyrównują szanse społeczne oraz niwelują dysproporcje w rozwoju regionów.
Zasady działania funduszy europejskich
Zasady działania funduszy europejskich stanowią pochodną zasad, które rządzą polityką regionalną UE. Wśród nich wymienia się m. in.: partnerstwo, współfinansowanie, subsydiarność, decentralizację oraz koncentrację. Finansowanie jakiegokolwiek projektu wymaga z kolei oceny jego zgodności z założeniami trzech podstawowych polityk: zrównoważonego rozwoju, równości szans oraz społeczeństwa informacyjnego.
W bieżącej perspektywie budżetowej, przewidzianej na lata 2014-2020, do rozdysponowania pozostaje 960 mld euro. Priorytet dotyczy wzrostu gospodarczego, wzrostu zatrudnienia oraz konkurencyjności. Podział środków pomiędzy państwa członkowie odbywa się przy uwzględnieniu poziomu PKB przypadającego na jednego mieszkańca oraz wielu innych czynników, które stanowią przedmiot negocjacji z Komisją Europejską.
Jak starać się o uzyskanie dotacji unijnej?
O dotacje inwestycyjne starać się można na dwa sposoby:
1) Na własną rękę
Dotacje unijne przeznaczone są dla każdego – osób młodych i w podeszłym wieku, pracujących oraz bezrobotnych, przedsiębiorców oraz osób, które dopiero myślą o rozpoczęciu przygody z biznesem. Ubieganie się o dotację inwestycyjną lub inną formę wsparcia z UE należy rozpocząć od dokładnego zaznajomienia się z dostępnymi możliwościami, wymaganiami oraz formalnościami. Wszelkie informacje na temat funduszy inwestycyjnych oraz dotacji unijnych uzyskać można m. in. w rozsianych po całym kraju Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich.
Chcąc ubiegać się o dotację unijną należy zapoznać się z ogłoszonymi bądź planowanymi naborami wniosków, stawianymi wymaganiami oraz zakresem oferowanego wsparcia. Każdy nabór to również indywidualny regulamin, wzór wniosku i umowy, a także kryteria i wymagania. Niedopełnienie formalności skutkuje odrzuceniem wniosku, dlatego też niezwykle istotne jest właściwe jego przygotowanie.
2) Przy udziale profesjonalnych firm oferujących doradztwo podatkowe
Chcąc zminimalizować ryzyko odrzucenia wniosku przez komisję, warto rozważyć skorzystanie z fachowego doradztwa. Korzystanie z pomocy profesjonalnych podmiotów, które posiadają doświadczenie w pozyskiwaniu środków z Unii Europejskiej, to rozwiązanie niewątpliwie znacznie wygodniejsze.
O powodzeniu całego procesu decyduje w dużej mierze prawidłowy wybór firmy doradczej. W przypadku dużych projektów inwestycyjnych pozyskiwaniem środków w imieniu klienta zajmują się na ogół wiodące firmy doradcze – np. EY. Na korzyść współpracy z ekspertami przemawiają przede wszystkim: wieloletnie doświadczenie, szeroka wiedza z zakresu przepisów lokalnych oraz europejskich, a także doskonałe kontakty z przedstawicielami władzy.
